KH-ĐS – Giải Nobel kinh tế năm 2021 được trao cho David Card “vì những thực nghiệm đối với kinh tế học lao động” và Joshua D. Angrist cùng Guido W. Imbens “vì phương pháp luận phân tích các mối quan hệ nhân quả “.
Không giống như trong các ngành khoa học tự nhiên, nhà kinh tế học không thể tiến hành những thử nghiệm được kiểm soát chặt chẽ. Các nhà kinh tế học sử dụng những thí nghiệm tự nhiên trong các tình huống thực tế để nghiên cứu tác động lên thế giới, một phương thức tiếp cận, đang được các ngành khoa học xã hội khác áp dụng.
Peter Fredriksson, chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế cho biết: “Nghiên cứu của các nhà kinh tế học tăng cường khả năng giải đáp các vấn đề quan trọng về nhân quả trong kinh tế để mang lại lợi ích to lớn cho xã hội.
Ngày 11/10/2021, 3 nhà kinh tế học, sống và làm việc tại Mỹ đã giành giải Nobel kinh tế năm 2021 vì những nghiên cứu tiên phong về tác động của mức lương tối thiểu, người nhập cư và giáo dục lên thị trường lao động, tạo ra các nền tảng khoa học căn bản, cho phép rút ra kết luận từ những nghiên cứu không thể sử dụng phương pháp luận truyền thống.
Từ lâu, những giải Nobel Kinh tế đã do các tổ chức Mỹ thống trị và năm nay không phải là ngoại lệ. Card sinh ra ở Canada, hiện đang làm việc tại Đại học California, Berkeley; Joshua Angrist người Mỹ gốc Israel, làm việc tại Học viện Công nghệ Massachusetts; Guido Imbens ngươi Mỹ gốc Hà Lan, làm việc tại Đại học Stanford. David Card được trao một nửa giải thưởng, nửa còn lại thuộc về Joshua Angrist và Guido Imbens.
Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển tuyên bố, cả ba nhà khoa học đã “hoàn toàn định hình lại hoạt động thực nghiệm trong khoa học kinh tế”.
Card thực hiện các nghiên cứu, sử dụng những nhà hàng ở New Jersey và phía đông Pennsylvania để thống kê, phân tích sự tác động của việc tăng lương tối thiểu. Ông và đối tác nghiên cứu quá cố Alan Krueger nhận thấy rằng, tăng lương tối thiểu theo giờ không ảnh hưởng đến việc làm, ngược lại với sự hiểu biết thông thường, cho rằng tăng mức lương tối thiểu sẽ khiến chủ doanh nghiệp tuyển dụng ít hơn.
Nghiên cứu của Card cũng đặt nghi vấn cho một suy nghĩ phổ thông khác, cho rằng những người nhập cư làm giảm tiền lương của những người lao động ở bản xứ. Ông phát hiện được, thu nhập của người lao động bản địa gia tăng từ dòng người nhập cư mới, những những người nhập cư trước đó có nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực (giảm thu nhập).
Angrist và Imbens giành được một nửa giải thưởng Kinh tế vì kết quả của những nghiên cứu giải quyết những vấn đề phương pháp luận, cho phép các nhà kinh tế học đưa ra kết luận vững chắc về nguyên nhân và kết quả ngay cả khi không thể thực hiện các nghiên cứu theo nhưng phương pháp khoa học nghiêm ngặt.
Khác với như các giải Nobel khác, giải thưởng Nobel kinh tế không được thành lập theo ý muốn của Alfred Nobel mà do Ngân hàng trung ương Thụy Điển thành lập để tưởng nhớ ông năm 1968 và đã chọn ra được người chiến thắng đầu tiên một năm sau đó. Đây là giải thưởng cuối cùng được công bố mỗi năm.
Tuần trước, giải Nobel Hòa bình năm 2021 được trao cho hai nhà báo Maria Ressa của Philippines và Dmitry Muratov của Nga. Ressa là người phụ nữ duy nhất được vinh danh năm 2021.
Giải Nobel văn học được trao cho nhà văn người Tanzania, Abdulrazak Gurnah vì “đã đi sâu, làm rõ những tác động của chủ nghĩa thực dân và lòng nhân ái đối với số phận người tị nạn”.
Giải thưởng về sinh học và y học thuộc về người Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian vì những khám phá về cách cơ thể con người cảm nhận nhiệt độ và áp lực.
Ba nhà khoa học giành giải thưởng vật lý cho công trình tìm ra những quy luật trong các môi trường rối loạn, hỗ trợ giải thích và dự đoán những lực phức tạp của tự nhiên, đồng thời mở rộng sự hiểu biết của chúng ta về biến đổi khí hậu.
Benjamin List và David WC MacMillan giành được giải thưởng hóa học vì đã tìm ra một phương pháp dễ dàng và thân thiện hơn với môi trường để tạo ra các phân tử, được sử dụng để sản xuất các hợp chất theo nhu cầu, trong đó có thuốc và thuốc trừ sâu.
THÁI BẰNG
