VnExpress – Huy chương vàng Olympic Hóa học Phan Xuân Hành nói “không sợ bất cứ điều gì” sau khi thực hiện những ngã rẽ bất ngờ trong hành trình học tập.
Phan Xuân Hành, học sinh lớp 12 Hóa, trường THPT chuyên Hà Tĩnh, là một trong bốn học sinh Việt Nam đạt huy chương vàng hôm 18/7 ở kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế (IChO) 2022.
Hành là con đầu trong gia đình có hai anh em ở xã Sơn Lâm, huyện Hương Sơn, bố mẹ làm nông. Từ lúc học THCS, Hành đam mê Toán. Tuy nhiên, bước ngoặt đến vào năm lớp 8, khi cậu không được nhà trường gọi vào đội tuyển bồi dưỡng thi học sinh giỏi môn Toán cấp tỉnh. Hành quyết định chuyển sang học Hóa và kết quả nằm ngoài mong đợi. Tại kỳ thi học sinh giỏi lớp 9 cấp tỉnh, Hành đạt giải nhì Hóa học. Cùng năm, cậu gây bất ngờ khi đỗ thủ khoa đầu vào môn Hóa của trường THPT chuyên Hà Tĩnh.
“Bị loại khỏi đội tuyển Toán không phải là thất bại, mà đó là một ngã rẽ phù hợp. Bản thân em có quan niệm luôn đổi mới, phải chuyển hướng thật nhanh khi thấy môn học hoặc mục tiêu mình theo đuổi không đạt như kỳ vọng”, Hành cho hay.
Ba năm học ở THPT chuyên Hà Tĩnh, Hóa học tiếp tục mang lại cho Hành giải ba học sinh giỏi quốc gia lớp 11, giải nhất quốc gia lớp 12. Mỗi dịp nghỉ hè, khi bắt xe buýt vượt gần 80 km về thăm nhà, hành lý của nam sinh luôn là một ba lô giày cộp với các bằng khen, quà lưu niệm. Đến nay, căn nhà ông Phan Sinh Quân (bố Hành), ở thôn Lâm Khê, xã Sơn Lâm, huyện Hương Sơn, giấy khen của hai con trai luôn treo đầy ở phòng khách.
Ba năm THPT, lần chinh phục đáng nhớ nhất của Hành chính là cuộc thi học sinh giỏi quốc gia môn Hóa học hồi đầu năm 2022. Nam sinh gặp áp lực phải đạt giải để có cơ hội tuyển thẳng vào đại học. “Những đợt thi thử điểm của em thấp, thấy yếu hơn các bạn nên khá căng thẳng, nhiều đêm thức trắng ôn bài. Khi biết đạt giải nhất với số điểm 29,75/40 thì vỡ òa”, Hành kể.
Đạt được mục tiêu quan trọng nhất là đậu giải quốc gia, vào đại học, Hành thấy nhẹ nhàng, “vừa học vừa chơi” với những cuộc thi sau. Hành sau đó cùng 32 thí sinh khác dự thi vòng 2 để chọn ra 4 người đi thi quốc tế và cậu nằm trong số 4 người cuối cùng.
Theo Hành, môn Hóa không khó học, vấn đề là phải tìm ra phương pháp phù hợp. Hành chủ yếu tích lũy kiến thức ở sách giáo khoa và nâng cao. Ngoài quãng thời gian ôn tập căng thẳng khi thi quốc gia, thời gian biểu của Hành rất tùy hứng. Một ngày cậu ngủ 8 tiếng, còn lại là thời gian học tập ở trường và ở nhà. Khi mệt mỏi, căng thẳng, Hành đi dạo hoặc lên mạng trò chuyện với bạn bè.
Trong cuộc thi Olympic Hóa học diễn ra hôm 13/7, Hành đánh giá đề thú vị với những câu hỏi hướng đến các vấn đề thời sự như Covid-19, biến đổi khí hậu. Bài thi được dịch ra tiếng Việt, sau đó thí sinh gửi bản scan bài làm sang Trung Quốc để chấm. Làm xong còn thừa thời gian khảo lại, Hành chỉ dám nghĩ “có lẽ được huy chương bạc”.
Chiều 18/7, Hành hồi hộp “như chờ kết quả xổ số” khi cùng các thí sinh ngồi trước màn hình lớn và cuối cùng vỡ òa với kết quả giành “vàng”.
“Hóa học em đã giành những giải thưởng cao nhất, nên rất muốn khám phá thêm lĩnh vực mới là Sinh học”, Hành nói khi một lần nữa thực hiện “ngã rẽ” cuộc đời.
Sau khi giành giải nhất môn Hóa học tại kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm 2021-2022, Hành nộp hồ sơ để xét tuyển thẳng vào Đại học Y Hà Nội. “Môn này (Sinh) hiện nay em chưa có gì, nhưng ngành y sẽ bổ trợ thêm nhiều kiến thức về nó. Em tự tin sẽ làm tốt, bởi em luôn muốn chinh phục những môn học mới từ những bước ngoặt tình cờ”, Hành nói.
Hành cảm thấy thú vị với nghề y khi nghe anh chị khóa trước làm trong ngành này kể về những quyết định cân não trong vài chục giây để đưa ra hướng xử lý cứu bệnh nhân. Nam sinh cũng hy vọng nghề y có thể mang lại cuộc sống ổn định, có thể giúp người thân, gia đình, và cộng đồng những vấn đề liên quan đến sức khỏe.
Thầy Đặng Đình Hảo, chủ nhiệm đội tuyển Hóa học, trường THPT chuyên Hà Tĩnh cho biết Hành là người đầu tiên của tỉnh giành huy chương vàng Olympic quốc tế Hóa học. “Hành rất chăm chỉ và luôn biết cách vượt lên hoàn cảnh, có kiến thức tốt và chuyên sâu. Dạy Hành nhưng chúng tôi học được nhiều từ em”, thầy Hảo nói.
Sắp tới Hành dự định học thêm các ngoại ngữ như tiếng Anh, tiếng Pháp để phục vụ cho nghiên cứu chuyên sâu.
“Em luôn tâm niệm là không sợ bất cứ điều gì, cứ cố gắng hết mình rồi tùy dòng đời đưa đẩy”, Hành cười nói.
