TP – Không lựa chọn dựng lại kịch của Lưu Quang Vũ như thường lệ, đạo diễn NSƯT Cao Ngọc Ánh, Phó Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ nảy ý tưởng táo bạo làm nhạc kịch dựa trên cảm hứng tình yêu của Xuân Quỳnh-Lưu Quang Vũ.
Sóng kể chuyện tình
Ấp ủ từ một năm trước, đạo diễn, NSƯT Cao Ngọc Ánh gần như hoàn tất vở nhạc kịch thuần Việt mang phong cách broadway Sóng. “Tôi đã đọc thơ của Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ. Càng đọc càng bị cuốn vào, tôi thấy mảng thơ của hai người rất đẹp. Nó đẹp nên nó đúng, đúng đến tận bây giờ. Tôi nghĩ trong xã hội phải đến 65% khi được hỏi có thuộc câu thơ nào của Xuân Quỳnh không thì ít nhất họ thuộc một câu”, Cao Ngọc Ánh bày tỏ.
Nhà hát Tuổi trẻ là một trong những nơi Lưu Quang Vũ gắn bó nhiều nhất, với loạt tác phẩm kinh điển được dàn dựng khi ông đang ở đỉnh cao sự nghiệp. Năm nào nhà hát cũng có hẳn Tháng kịch Lưu Quang Vũ. Năm nay, nghệ sĩ muốn mạo hiểm và thử sức khai thác về Xuân Quỳnh nhiều hơn, lấy cảm hứng từ cuộc đời và tình yêu của bà. “Tôi không dại gì để đem cả cuộc đời đầy sóng gió, đầy cung bậc cảm xúc, cao nhất của hạnh phúc rồi đau đớn tột cùng của họ vào 120 phút. Tôi chỉ dựa trên câu chuyện tình yêu để kết nối những bài thơ của họ trở thành vở nhạc kịch, chứ không phải là một vở nhạc kịch kể về cuộc đời của họ” tổng đạo diễn nói.
Cao Ngọc Ánh sẽ làm mới và chắp thêm cánh nhạc cho thơ Xuân Quỳnh. Hơn 20 bài thơ được phổ nhạc, gần như được giữ nguyên bản lời thơ đến 90% không chỉnh sửa. “Tôi khai thác một Xuân Quỳnh hài hước, táo bạo, nhưng cũng rất đỗi trong sáng và nhân văn. Những người có những phẩm chất như vậy thì họ luôn vượt qua khó khăn thử thách trong cuộc đời một cách nhẹ nhàng hơn. Tôi cố gắng khắc họa một nhân vật điển hình đại diện cho người phụ nữ Việt Nam có những tố chất tốt đẹp đó, và có cả một thông điệp rất là lớn – con người sống thì phải có ước mơ, dám hi sinh và dám đấu tranh cho ước mơ”, chị nói.
Đạo diễn cũng không né tránh tình yêu Xuân Quỳnh dành cho người chồng thứ nhất- nghệ sĩ violon Lưu Tuấn. Họ đến với nhau vì tình yêu nhưng rồi tư tưởng, quan niệm sống khiến họ dần xa nhau. Đến khi gặp Lưu Quang Vũ, Xuân Quỳnh đã yêu “ngay cả khi chết đi rồi”, yêu đến mức mà trong mơ cũng vẫn thấy, tức là lúc nào trong đầu cũng chỉ có hình ảnh của người ấy thôi.
NSƯT Sĩ Tiến, Phó Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ nhận định đây là cú “chơi lớn”. Ngoài tổng đạo diễn Cao Ngọc Ánh, nhạc sĩ Bùi Tường Văn và Minh Đạo phụ trách phần âm nhạc; đạo diễn phần nhạc kịch là Nguyễn Triều Dương. Sau hai năm ngưng trệ, nghệ sĩ đang ở tình thế buộc phải tạo ra những cú hích. Gần một năm nay, nhà hát tuyển diễn viên “3 trong 1” tức là vừa diễn, vừa hát và vừa nhảy mượt mà. Quá nửa diễn viên trong nhạc kịch Sóng đều được tuyển từ bên ngoài trong đó có hai diễn viên đóng vai chính. Dự kiến Sóng ra mắt công chúng vào cuối tháng 3.
Nhạc kịch Việt phong cách Broadway
Cao Ngọc Ánh từng khá thành công với Variety show Trời biếc thu sang – lấy cảm hứng từ một số bài thơ nổi tiếng của Xuân Quỳnh như Trời trở rét, Thơ tình cuối mùa thu, Lại bắt đầu. Từng là một trong số các nghệ sĩ của Nhà hát Tuổi trẻ sang Nhật học hỏi làm nhạc kịch, Cao Ngọc Ánh không thể thôi nghĩ tới những Lion king, Mamma Mia ở Tokyo, luôn ước ao để khán giả Việt xem được nhạc kịch nhiều hơn. Sóng không chỉ là bài tập chị mong “trả” cho các thầy dạy, mà đó là khát vọng làm mới để thu hút khán giả trẻ.
Nhạc kịch thông thường đã có Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam đảm đương, gần đây nhất là Việt hóa thành công Những người khốn khổ. Cao Ngọc Ánh không muốn chọn tác phẩm từ nền có sẵn, chị muốn làm một tác phẩm thuần Việt, kể câu chuyện của người Việt cho khán giả Việt thưởng thức. “Thay vì dựng tác phẩm của họ, tại sao không thể làm về tình yêu của họ? Nếu không gặp Xuân Quỳnh chưa chắc có một Lưu Quang Vũ như bây giờ. Hai người gặp được nhau như thuyền được thả ra biển. Họ yêu nhau là vì họ cảm nhau về mặt tư tưởng, đồng điệu rồi họ mới yêu nhau, mới vượt qua tất cả mọi hà khắc về quan niệm sống lúc bấy giờ để đến với nhau. Vì họ cảm thấy rằng có nhau thì con người họ mới được tròn trịa là mình, mới được thật sự thỏa mãn cả tâm hồn và thể xác”, đạo diễn nói.
Xuất thân là biên đạo múa nhưng Cao Ngọc Ánh có tuổi thơ thấm đẫm không khí nghệ thuật. Nhà ở khu văn công Mai Dịch – hội tụ đủ nghệ sĩ tuồng, chèo, xiếc, sân khấu, điện ảnh, nhạc vũ kịch – nên từ mở mắt ra tới khi ngả lưng đi ngủ đều vẳng bên tai đủ loại hình nghệ thuật. “Bố mẹ tôi cũng làm nghệ thuật nên nhà lúc nào nhà cũng là trụ sở của các bác, các cô, các chú đến để đàm đạo. Tôi đã sống trong môi trường nghệ thuật ngay từ bé như thế nên tôi yêu tất thảy các loại hình nghệ thuật, cứ đoàn nào, nhà hát nào ra vở mới là tôi đi xem, xem xong về lại cùng bạn bè tập lại y chang như thế”, Cao Ngọc Ánh kể. Tuổi thơ phong phú ấy giúp Cao Ngọc Ánh không quá lạ lẫm khi làm nhạc kịch Sóng.
Lê Việt Anh sở hữu chất giọng ấm, ngọt, từng tốt nghiệp thủ khoa Thanh nhạc trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, đã vượt qua các ứng viên vào vai Đăng Dương-lấy nguyên mẫu từ Lưu Quang Vũ. “Với tôi, vai diễn vừa khó, vừa thú vị, vừa vinh dự nhưng cũng áp lực. Bởi tôi sợ rằng, những người biết chú Vũ ngoài đời sẽ có sự kỳ vọng lớn. Làm sao để toát lên tài năng, tâm hồn của chú bởi đây là nhân vật được nhiều người biết đến và quý trọng”, Việt Anh nói.
Vai Xuân Quỳnh được trao cho Thu Thảo-sinh viên Thanh nhạc ở trường ĐH Văn hóa. “Ở Sóng, Xuân Quỳnh sẽ bước qua các giai đoạn trẻ vui tươi mộng mơ và giai đoạn sau nhiều biến cố. Tôi dễ dàng nhập vai hơn khi Xuân Quỳnh còn trẻ, là cô gái dám nghĩ dám làm, dí dỏm và luôn truyền năng lượng tích cực cho mọi người. Ở giai đoạn sau, trở thành người phụ nữ 40 tuổi, kết hôn lần hai với Lưu Quang Vũ, Xuân Quỳnh vướng những trái ngang trong cuộc đời, trong khi ngoài đời thực tôi chưa lấy chồng, sinh con…”, Thu Thảo chia sẻ.
NGUYÊN KHÁNH
