Cuốn sách “Từ cánh đồng chiêm trũng bước ra thế giới” là sự tập hợp những bài viết, phóng sự, bút ký, phỏng vấn, thơ, ảnh… mà nhà báo, nhà thơ, dịch giả Lưu Vạn Kha dày công thực hiện sau nhiều năm công tác ở nước ngoài và cả khi nghỉ hưu.
“Tôi bước ra thế giới từ cánh đồng chiêm trũng và trở thành một nhà báo của Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN). Cái nghiệp làm báo đối ngoại đã cho tôi may mắn được công tác nhiều năm ở nhiều nước khác nhau, có lúc là phóng viên thường trú ở Cuba và Italia, có lúc được tháp tùng lãnh đạo cấp cao trong các chuyến đi nước ngoài, vì có thời gian vài ba năm là phóng viên chuyên trách của hai Tổng bí thư Đỗ Mười và Lê Khả Phiêu.” – Tác giả Lưu Vạn Kha, nhà báo lão thành có 40 năm công tác tại Thông tấn xã Việt Nam có lời mở đầu cuốn hút như thế cho cuốn sách “Từ cánh đồng chiêm trũng bước ra thế giới” mà Nhà xuất bản Thông tấn vừa phát hành.
Cuốn sách là nơi lưu giữ kỷ niệm đẹp trong sự nghiệp làm báo của nhà báo kỳ cựu ở mảng báo chí đối ngoại, vừa là lời tri ân với TTXVN, vừa là những sẻ chia góc nhìn riêng ra thế giới với độc giả, đặc biệt là các nhà báo trẻ.
Trong 326 trang sách, bằng nhiều thể loại phong phú (ký sự, tùy bút, phóng sự, tản văn, thơ và ảnh), tác giả Lưu Vạn Kha kể về những ngày thơ ấu ở vùng quê chiêm trũng làng Phù Lưu, huyện Yên Phong (tỉnh Bắc Ninh) và về hành trình trở thành nhà báo; và luận bàn, trải nghiệm về cảnh vật, thế thái, nhân tình trên nhiều miền đất ở hơn 30 quốc gia trên thế giới mà ông từng đi qua.
Từ năm 1967, ở tuổi 18, là sinh viên du học đại học tại Cuba, sau đó có hai nhiệm kỳ ở Văn phòng TTXVN tại La Habana và nhiều lần sang công tác Cuba, nhà báo Lưu Vạn Kha gắn bó, am hiểu về địa lý, lịch sử; nhiều kỷ niệm đẹp với Hòn đảo tự do. Vốn nguồn tư liệu dồi dào và chất đầy cảm hứng, ông dự định sẽ dành hẳn một cuốn sách viết về Cuba. Trong khuôn khổ cuốn sách, ông có các bài báo viết về: “Ký ức về thời kỳ đặc biệt của Cuba”, “Việc đi lại ở La Habana trong thời kỳ đặc biệt”, “Đại hội V Đảng Cộng sản Cuba: Thống nhất tư tưởng, tiếp tục cải cách”, “Cuba vượt trên sóng cả”, “Việt nam – Cuba: Tình hữu nghị vững chắc từ cội rễ”. Tiếp đó, là loạt bài phóng sự dài kỳ viết về Cuba từ năm 2017 vừa có tính thời sự, vừa mang tính chính luận sâu sắc phong phú. Bài thơ “La Habana, tình yêu của tôi” dạt dào cảm xúc thăng hoa.
Tác giả cũng dành nhiều bài viết phong phú về Italia, Panama, Mexico -những đất nước có nhiều thời gian gắn bó. Trong đó, ông nhìn về đấu trường Colosseo – di tích lịch sử độc đáo ở thủ đô Roma, theo con mắt của một nhà thơ: “Đây đấu trường Cô-lô-xê-ô / Sỏi đá ngàn năm phong trần sương gió / Nghe từ xa cả một đàn ngựa hý / Và một rừng gươm khua / Những võ sỹ giác đấu ngày xưa / Áo giáp sắt và khiên đao hùng dũng / Những chiến binh tung hoành xung trận / Cô-lô-xê-ô, tất cả vẫn còn đây / Hàng thông già, cao vút tầng mây / Nhân chứng câm, của nghìn năm lịch sử / Những biến đổi, thăng trầm của Rô-ma cổ / Thủ đô – ‘Thành phố Vĩnh hằng” / Ai đã qua đây dù chỉ có một lần / Sẽ nhớ mãi Cô-lô-xê-ô vĩ đại / Một phế tích với hơn nghìn năm tuổi / Một quá khứ oai hùng, mãi mãi không quên“ (Lưu Vạn Kha, 2005).
Ông hoài niệm về quê hương với tuổi thơ trải qua nghèo khó đạm bạc mà hồn nhiên, trong trẻo, thấm đẫm tình người bằng những tản văn “ Nhớ thủa bắt cua…”, “Kiếm cá ở quê tôi”, “Nén hương trong ngày Giỗ mẹ”, “Chị tôi”. Những tản văn đầy lãng mạn mà theo tác giả đã góp phần mang hơi hướng văn học hòa với văn phong mang xã hội, báo chí của cuốn sách.
Giới thiệu về chất văn, chất thơ, chất báo trong chuyến du lịch ra thế giới ấy, Trung tướng, nhà văn, nhà báo Nguyễn Mạnh Đẩu trong lời giới thiệu cuốn sách đã viết: “Ngòi bút khoáng đạt vừa có tính thông tấn báo chí, vừa đậm chất trữ tình văn chương của Lưu Vạn Kha đã kể, đã tả, đã bình giúp người đọc hiểu biết thêm nhiều danh lam thắng cảnh, đất nước, con người ở những địa danh phương trời xa lắc. Từ những trang văn, thơ của Lưu Vạn Kha, người đọc cảm thấy như đang đắm mình tham gia một tour du lịch dài ngày – được thưởng lãm, chiêm nghiệm và cảm thức nhiều điều hấp dẫn, phong phú.”
Và nếu đã là một hành trình, một chuyến đi, hẳn tác giả muốn dành cho mỗi người tham gia vào tour du lịch bằng câu chữ “Từ cánh đồng chiêm trũng bước ra thế giới” một trải nghiệm riêng, một cảm nhận riêng tự mình.Nhà báo Lưu Vạn Kha vào công tác ở Thông tấn xã Việt Nam năm 1971, trải qua nhiều vị trí khác nhau ở Ban Biên tập tin đối ngoại, Báo Việt Nam News và Báo Thể thao&Văn hóa. Ông có cơ hội công tác ở nhiều nước khác nhau, có nhiều năm làm phóng viên thường trú ở Cuba và Italy, được tháp tùng lãnh đạo cấp cao trong các chuyến đi nước ngoài.
Ông là tác giả của tập thơ “Trăng Đỏ” do NXB Hội Nhà văn Việt Nam phát hành năm 2019. Ông cũng là dịch giả, dịch từ tiếng Tây Ban Nha nhiều bài thơ của các nhà thơ nổi tiếng và ra mắt tập thơ dịch chung “Sự thật đặt tên tôi” với dịch giả Nguyễn Khánh Hòa, sách do NXB Hội Nhà văn Việt Nam phát hành.
Tuệ Thy/Báo Tin tức
